Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego – przyczyny, objawy i rehabilitacja
Uczucie sztywnego i obolałego karku to żadna nowość. Problemy w obrębie odcinka szyjnego dotykają wszystkich, coraz częściej bez względu na wiek czy aktualny poziom naszej aktywności fizycznej. Zmiany zwyrodnieniowe są powszechną przypadłością, która już od jakiegoś czasu jest postrzegana raczej, jako kolejne schorzenie cywilizacyjne. Czy istnieje skuteczny sposób na ograniczenie ich następstw? W niniejszym tekście przedstawiamy rolę fizjoterapii w walce ze schorzeniem jakim jest zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego.
Czym są zmiany zwyrodnieniowe?
Artroza to schorzenie będące wyrazem zaburzonej równowagi pomiędzy naturalnym procesami syntezy i rozpadu chrząstki stawowej. Niedostateczna produkcja nowej chrząstki skutkuje postępującym osłabieniem struktury wszystkich połączeń stawowych oraz jej przedwczesnym zużyciem. To natomiast prowadzi do powstawania drobnych wyrośli kostnych – osteofitów – stanowiących jawny dowód na obecność zaawansowanego procesu zwyrodnieniowego. Zmiany w pierwszej kolejności rozwijają się w obrębie najbardziej eksploatowanych stawów, które codziennie zostają wystawione na spore obciążenie, jak np. biodra, kolana czy barki. Podobnie jest oczywiście z kręgosłupem, stanowiącym oś całego szkieletu i pełniącego fundament amortyzacji dla ciała. W jego przypadku zmiany zwyrodnieniowe mogą obejmować praktycznie każdą część kręgów, jednak najczęściej dotyczą:
- krążków międzykręgowych
- trzonów kręgowych (tzw. spondyloza)
- stawów międzykręgowych (tzw. spondyloartroza)
Przyczyny i objawy zwyrodnienia odcinka szyjnego kręgosłupa
Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa rozwijają się latami, dlatego ich początek może mieć miejsce na długo przed pojawieniem się pierwszych objawów. Z jednej strony artroza może być wyrazem naturalnego procesu starzenia się organizmu, którego następstwem jest osłabienie wytrzymałości chrząstki stawowej i nasilenie jej degradacji (np. osteoporoza, zmiany menopauzalne, ZZSK). Z drugiej może być efektem nieprzestrzegania zasad prawidłowej postawy ciała, znacznego ograniczenia aktywności ruchowej, nadmiernej masy ciała i długotrwałej pracy przy biurku, czyli szeroko pojętego złego trybu życia. Zaburzenie naturalnych warunków anatomiczno-funkcjononalnych (np. skolioza, płaskostopie, plecy płaskie) sprzyja przedwczesnemu zwyrodnieniu stawów kręgosłupa.
Początek zmian zwyrodnieniowych jest zwykle łagodny, wręcz niezauważalny i odczuwalny dla chorego. Z biegiem czasu stan chrząstki ulega pogorszeniu, co powoduje stopniowy odzew ze strony organizmu. Pierwszym sygnałem są dolegliwości bólowe, zazwyczaj promieniujące od odcinka szyjnego do kończyny górnej, w której to obrębie często pojawiają się zaburzenia czuciowe. W przypadku rąk może nastąpić spadek siły mięśniowej i upośledzenie niektórych czynności manualnych. Niejednokrotnie pacjenci skarżą się na ograniczoną ruchomość odcinka szyjnego kręgosłupa. Zmiany zwyrodnieniowe to także częsta przyczyna niespodziewanych i intensywnych bólów głowy ze współtowarzyszącymi zaburzeniami widzenia, problemami koordynacyjnymi, czy trudnościami z utrzymaniem równowagi.
Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego – rehabilitacja
Proces rehabilitacji zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa ma charakter kompleksowy i w proporcjonalnym stopniu wykorzystuje terapeutyczne właściwości ruchu oraz szerokiej gamy czynników fizykalnych. Praca z pacjentem przy pomocy różnego rodzaju bodźców pozwala lepiej przeciwdziałać występującym objawom. Pamiętajmy jednak, że postępujące zmiany nie są możliwe do zahamowania lub cofnięcia. Dlatego zadaniem fizjoterapeutów jest przede wszystkim pomoc pacjentom w komfortowym i bezpiecznym funkcjonowaniu każdego dnia.
Fizykoterapia w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa jest ukierunkowana przede wszystkim na poprawę stanu osłabionych mięśni oraz złagodzenie utrzymujących się dolegliwości bólowych. W tym celu można wykorzystać wszelkiego rodzaju zabiegi z zakresu elektroterapii (galwanizacja, jonoforeza, TENS), światłolecznictwa (promieniowanie laserowe, naświetlania sollux), a w niektórych przypadkach posiłkować się metodami z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego (np. balneoterapia z terapeutycznymi właściwościami borowiny, hydroterapia w formie masaży wodnych). Tak przygotowany kręgosłup szyjny może zostać poddany bardziej złożonej terapii. Część fizjoterapeutów decyduje się na wykorzystanie technik leczenia manualnego i poprzez ruchy manipulacyjne bądź mobilizujące, pozwalają na przywrócenie lepszej funkcjonalności stawów. Inni mogą zastosować suche igłowanie do zneutralizowania bolesnych punktów spustowych i poprawy zaburzonego odżywiania tkankowego. Duże grono terapeutów wykorzystuje w swojej pracy elementy masażu klasycznego, wspiera wypracowane rezultaty kinesiotapingiem oraz stosuje podstawowe ćwiczenia z zakresu kinezyterapii, które pozwalają na poprawę zakresu ruchomości i przywrócenie właściwego balansu mięśniowego.
Podstawą jest jednak odtworzenie nawyku bądź nauczenie zasad prawidłowej postawy ciała. Właściwe ustawienie głowy, jak i wyrównanie liniowości struktur całej sylwetki, pozwala w znaczącym stopniu ograniczyć ryzyko nawrotów dolegliwości bólowych i poprawić codzienne funkcjonowanie pacjentów. Warto, aby fizjoterapeuci po zakończonej pracy w gabinecie instruowali swoich podopiecznych o zasadach ergonomii pracy i tzw. szkole prostych pleców. Autoterapia pacjentów poprzez samodzielne wykonywanie ćwiczeń korekcyjnych w domowym zaciszu może pozwolić na utrwalenie wypracowanych rezultatów na długi czas.
Jeśli powyższy problem dotyczy także Ciebie, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 12 342 81 80 bądź wyślij e-maila na adres info@openmedical.pl. Centrum rehabilitacji i terapii Open Medical tworzą wysoko wyspecjalizowani lekarze, którzy nie tylko posiadają ogromną wiedzę i lata doświadczenia, a także dbają o ciepłą atmosferę. Dołącz do grona zadowolonych pacjentów Open Medical i zacznij żyć pełnią życia!
