Kolano skoczka – objawy, leczenie i rehabilitacja
Sportowcy nie mają lekko. Intensywne treningi, choć mają bezcenną wartość dla naszego zdrowia i kondycji, mogą być również przyczyną poważnych kontuzji. Nie raz mogliśmy słyszeć o łokciu tenisisty, kolanie biegacza czy kciuku narciarza. W niniejszym tekście przedstawiamy kolejny sportowy problem – schorzenie określane potocznie jako kolano skoczka, które jak się okazuje, dotyczy o wiele szerszego grona zawodników.
Kolano skoczka – czym tak naprawdę jest i jakie są jego przyczyny?
Termin kolana skoczka odnosi się do częstej kontuzji sportowej, będącej wyrazem zespołu nadmiernych zmian przeciążeniowych w obrębie więzadła właściwego rzepki. Struktura ta stanowi połączenie pomiędzy rzepką i kością piszczelową w stawie kolanowym, a także umożliwia przeniesienie i amortyzację siły z mięśnia czworogłowego na podudzie. Długotrwałe przeciążenie powoduje rozwój stanu zapalnego, który w połączeniu z postępującym osłabieniem i spadkiem wytrzymałości mogą doprowadzić do całkowitego zerwania rzeczonego więzadła. Kolano skoczka bardzo często nazywane jest także tendinopatią lub zapaleniem więzadła właściwego rzepki.
Nietrudno domyślić się, że kolano skoczka jest efektem nadmiernego obciążenia podczas treningów plyometrycznych. Skoki będące podstawą u niektórych lekkoatletów, siatkarzy, piłkarzy ręcznych i koszykarzy praktycznie ciągle wystawiają swoje stawy kolanowe na prawdziwą próbę. Oczywiście duża liczba skoków to nie wszystko. Istnieje spora liczba czynników ryzyka, które mogą zwiększyć szansę na rozwój opisywanej tendinopatii:
- patologiczna mobilność stawu kolanowego
- nieprawidłowe lądowanie z koślawieniem kolan
- zbyt duża masa ciała w stosunku do uprawianej dyscypliny
- zaburzone warunki anatomiczno-funkcjonalne stopy (stopa płaska)
- osłabienie siły niektórych mięśni np. pośladkowych czy obszernego przyśrodkowego
- nadmierne napięcie mięśnia czworogłowego uda i/lub mięśni zginaczy stawu biodrowego
Objawy kolana skoczka – jak diagnozować?
Fundamentalnym objawem w przypadku kolana skoczka są odczuwalne i niekiedy bardzo silne dolegliwości bólowe w obrębie obszaru więzadła rzepki – przedniej części stawu kolanowego. Ból ten zwykle ulega wzmożeniu na drodze aktywności fizycznej, zazwyczaj podczas wspomnianych skoków czy takich czynnościach jak wchodzenie po schodach. Niejednokrotnie ból występuje w czasie palpacji kolana, w większej ilości przypadków przy jej bliższym przyczepie. Na podstawie obrazu klinicznego pacjentów wyróżnia się 3 zasadnicze postaci tej kontuzji:
1. Ból pojawia się jedynie po zakończonych treningach
2. Dolegliwości bólowe mogą pojawić się przed rozgrzewką i po zakończonym wysiłku
3. Ból jest obecny zarówno w trakcie aktywności fizycznej, jak i w trakcie wykonywania codziennych czynności
Pacjenci niejednokrotnie wskazują, że dolegliwości bólowe mają kłujący charakter. Staw kolanowy często może być objęty obrzękiem, a także uczuciami sztywności i zaburzonej stabilności. W niektórych przypadkach zauważalny jest także zanik lub osłabienie siły mięśni łydki bądź pośladka.
Na czym polega leczenie kolana skoczka?
W skrajnych sytuacjach, kiedy to nadmierna aktywność fizyczna doprowadziła do całkowitego lub częściowego zerwania więzadła właściwego rzepki, kolano skoczka wymaga interwencji chirurgicznej. Wówczas lekarze usuwają patologicznie zdegenerowaną tkankę, co pozwala na rozpoczęcie właściwych procesów regeneracji i wówczas wdrożenie pooperacyjnej rehabilitacji, która realizowana jest na drodze połączenia ćwiczeń kinezyterapeutycznych oraz fizykoterapii (głównie krioterapia).
W przypadku zachowania ciągłości więzadła leczenie chirurgiczne kolana skoczka jest niepotrzebne, podstawą jest z kolei rehabilitacja ortopedyczna. Zadaniem rehabilitacji jest przede wszystkim stymulacja naturalnych mechanizmów odnowy komórek oraz poprawy ich odżywiania, co dzięki odpowiednim technikom manualnym i metodom pracy z pacjentem (np. flossing, ćwiczenia z zakresu poprawy sensomotoryki, pinopresura, masaż poprzeczny więzadła właściwego rzepki). Kolejnym ważnym punktem jest wyrównanie powstałego dysbalansu mięśniowego, który rozpoczyna się od rozciągnięcia nadmiernie napiętych struktur. To natomiast stanowi punkt do rozpoczęcia wzmacniania osłabionych grup mięśniowych – zarówno poprzez ćwiczenia z własnym ciężarem ciała, jak i typowe aktywności z zakresu treningu siłowego. Dobrym uzupełnieniem okaże się taping, pozwalającym na dodatkową stabilność kolana oraz stopniowe utrwalanie dotychczasowych efektów.
Dużą rolę w powrocie pacjenta do sprawności odegrają ćwiczenia stabilizacyjne, a także korekta technicznych aspektów poprawnego wykonywania ćwiczeń. Przedwczesna profilaktyka pacjenta pozwoli uchronić go w przyszłości przed powtórnymi kontuzjami, a także umożliwi łatwiejsze zrozumienie i zapamiętanie ewentualnych czynników ryzyka. Przyjmuje się, że w przypadku kolana skoczka powrót do pełnej aktywności może trwać nawet 6 miesięcy, co jednak jest w dużej mierze podyktowane samym planem terapii oraz zaangażowaniem chorego w proces rehabilitacji.
Jeśli problem kolana skoczka dotyczy także Ciebie, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 12 342 81 80 bądź wyślij e-maila na adres info@openmedical.pl. Centrum rehabilitacji i terapii Open Medical tworzą wysoko wyspecjalizowani lekarze, którzy nie tylko posiadają ogromną wiedzę i lata doświadczenia, a także dbają o ciepłą atmosferę. Dołącz do grona zadowolonych pacjentów Open Medical i zacznij żyć pełnią życia!