Rehabilitacja po zerwaniu i operacji ścięgna Achillesa
Kolejny tekst na naszym blogu poświęcamy procesowi rehabilitacji po przebytej interwencji chirurgicznej na skutek urazu ścięgna Achillesa. Uszkodzenia tej struktury okazują się stosunkowo popularnym problemem wśród osób ćwiczących, tak z własnego doświadczenia wiemy, że nie każdy ma okazję odbyć prawidłowe postępowanie terapeutyczne po przeprowadzonej operacji.
Przyczyny zerwania ścięgna Achillesa
Ścięgno Achillesa, czy też ścięgno piętowe jest jednym z elementów narządu ruchu i zarazem największym ścięgnem w organizmie człowieka. Struktura ta stanowi wspólny element dla mięśni łydki (brzuchatego i płaszczkowatego), który biegnąć w dół ulega zwężeniu i zgrubienia. Przyczepem końcowym jest guz piętowy. Zadaniem ścięgna Achillesa jest umożliwienie wykonywania ruchu zgięcia stopy, a także jej unoszenia podczas chodu. Co więcej, ścięgno piętowe pozwala człowiekowi na czynność zwaną potocznie „stawaniem na palcach”.
Pomimo solidnej budowy urazy ścięgna Achillesa stanowią niezwykle częstą przyczynę wizyt u fizjoterapeutów, a w najgorszym wypadku oddziałów chirurgicznych. Zabiegi operacyjne niejednokrotnie stanowią jedyne rozwiązanie dla pacjentów. Najczęstszą przyczyną jest oczywiście zerwanie ścięgna piętowego, które stanowi efekt jego nadmiernego naciągnięcia przy równoczesnym napięciu mięśnia brzuchatego. Specjaliści podkreślają, że najbardziej narażona jest środkowa część ścięgna, co podyktowane jest jej niewielką grubością oraz słabym ukrwieniem.
Nietrudno domyślić się, że to właśnie sportowcy stanowią grupę podwyższonego ryzyka uszkodzenia ścięgna Achillesa. Problem ten dotyka przede wszystkim zawodników dyscyplin, w których często wykonywane są wyskoki, zmiany kierunku oraz nagłe i często nieplanowane zmiany szybkości przemieszczania się – koszykarze, siatkarze, szczypiorniści oraz lekkoatleci. Warto też wspomnieć, że chirurgiczna rekonstrukcja ścięgna Achillesa jest polecana w przypadku:
- Przewlekłej entezopatii, która powoduje uszkodzenie ponad 50% włókien
- Braku poprawy po wcześniej przebytym leczeniu zachowawczym i rehabilitacji
- Nawracającymi problemami o charakterze dolegliwości bólowych i innych dysfunkcji w tym obszarze
Rekonstrukcja ścięgna Achillesa – na czym polega?
Decyzja o przeprowadzeniu interwencji chirurgicznej jest zazwyczaj podyktowana całkowitym przerwaniem ciągłości ścięgna Achilles, którego przyczyną jest jeden z wyżej wymienionych problemów. Sam zabieg wykorzystuje ścięgna pobrane z półścięgnistego i smukłego uda, używane również w przypadku rekonstrukcji popularnego uraz więzadła ACL. W brakującym miejscu ścięgna piętowego wprowadzany jest przeszczep, który wcześniej został odpowiednio przygotowany. Po zakończonej operacji ścięgna Achillesa pacjent udaje się na odpoczynek, aby już kolejnego dnia rozpocząć proces wieloetapowej rehabilitacji i stopniowego powrotu do pełnej aktywności.
Rehabilitacja po zerwaniu i operacji ścięgna Achillesa
Rehabilitacja ortopedyczna pacjenta ma za zadanie eliminację skutków przeprowadzonej interwencji chirurgicznej, odtworzenie prawidłowego i symetrycznego ruchu podczas przemieszczania się, przywrócenie odpowiedniego czucia głębokiego (tzw. propriocepcji) i stabilizacji mięśni, a przede wszystkim odbudowę wyjściowego poziomu aktywności ruchowej. Kiedy najlepiej rozpocząć rehabilitację? W myśl popularnej zasady: im wcześniej, tym lepiej! Pooperacyjna fizjoterapia pozwala na ochronę tkanek przed ich zrastaniem się, a także przywrócenie prawidłowego zakresu ruchu. Z kolei stopniowe obciążanie operowanej kończyny dolnej stwarza idealne warunki do gojenia się ran. Sam proces rehabilitacji można podzielić na cztery zasadnicze etapy:
- I etap – wczesny pooperacyjny (0 – 14 dni od zabiegu)
- II etap – „do uzyskania zrostu” (2 – 8 tygodni od zabiegu)
- III etap – funkcjonalny (8 do 14 tygodni od zabiegu)
- IV etap – powrotu do pełnej aktywności (powyżej 14 tygodnia od zabiegu)
Osoby po interwencjach chirurgicznych w pierwszych etapach stosują opatrunki gipsowe lub specjalne obuwie ortopedyczne, które pozwalają na ochronę operowanej stopy oraz unieruchomienie w celu utrzymania szwu i zapewnienia prawidłowego gojenia rany. Warto pamiętać o wykorzystaniu specjalnych wkładek klinowych, które pozwolą na wypełnienie wolnej przestrzeni między podeszwą i kością piętową.
Rehabilitacja zerwanego ścięgna Achillesa powinna charakteryzować się kompleksowością. Proces rehabilitacji stanowi połączenie nauki chodu (początkowo bez obciążania operowanej kończyny), aktywności fizycznych sprzyjających odbudowie prawidłowego zakresu ruchu oraz czucia (zarówno powierzchownego, jak i głębokiego), ćwiczeń wzmacniających osłabione struktury mięśniowe wraz z różnymi rodzajami zabiegów z zakresu fizykoterapii (elektrostymulacja, masaże wirowe, zimne okłady). Fizjoterapeuci niejednokrotnie wykorzystują też masaż klasyczny do uelastycznienia blizny pooperacyjnej, techniki z zakresu drenażu limfatycznego w celu minimalizacji powstającego obrzęku i poprawy przepływu chłonki wraz z wartościami odżywczymi.
Jeśli powyższy problem dotyczy także Ciebie, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 12 342 81 80 bądź wyślij e-maila na adres info@openmedical.pl. Centrum rehabilitacji i terapii Open Medical tworzą wysoko wyspecjalizowani lekarze, którzy nie tylko posiadają ogromną wiedzę i lata doświadczenia, a także dbają o ciepłą atmosferę. Dołącz do grona zadowolonych pacjentów Open Medical i zacznij żyć pełnią życia!
