Plecy wklęsłe (hiperlordoza lędźwiowa) – jak rozpoznać i ćwiczyć?
Pozostajemy w tematyce wad postawy i kolejny raz decydujemy się zaprezentować problem, który może dotyczyć każdego bez względu na wiek. Plecy wklęsłe, bo o nich mowa w niniejszym artykule, obok hiperkifozy piersiowej (pleców okrągłych) i bocznych skrzywień kręgosłupa (skolioz) stanowią jedną z najczęściej odnotowywanych nieprawidłowości w sylwetce. Czym się charakteryzują i po jakich objawach można je rozpoznać?
Czym są plecy wklęsłe?
Mianem pleców wklęsłych określa się patologiczne i przesadne pogłębienie lordozy odcinka lędźwiowego – jednej z fizjologicznych krzywizn kręgosłupa – która w naturalnych i prawidłowych warunkach jest wygięta dobrzusznie (tj. w kierunku przednim). Nieprawidłowości występujące w tej wadzie postawy charakteryzują się nadmiernym wygięciem kręgosłupa lędźwiowego, co powoduje charakterystyczne wklęsłe wgłębienie na tej wysokości. Jednym z głównych znaków rozpoznawczych pleców wklęsłych jest obecność tzw. przodującego brzucha (odznaczającego się wyraźnym i zauważalnym wypięciem w przód) oraz uwypuklonych pośladków.
Jakie są przyczyny pleców wklęsłych?
Występowanie hiperlordozy odcinka lędźwiowego może mieć rozmaite przyczyny. Rozwój pleców wklęsłych podobnie jak w przypadku innych wad postawy jest w większości przypadków brakiem przestrzegania zasad zachowania prawidłowej postawy ciała, co może być wynikiem m.in. źle zaadaptowanego miejsca do pracy biurowej (np. niewłaściwie dostosowanego krzesła do biurka), nieprawidłowej ergonomii (np. podnoszenie czegoś z ziemi na prostych nogach zamiast kucnięcia) bądź niewłaściwej techniki treningowej (np. w trakcie wykonywania ćwiczeń siłowych).
Oprócz tego równie istotne znacznie odgrywają:
- Otyłość brzuszna
- Wrodzone wady strukturalne kręgosłupa
- Rozmaite choroby układu kostno-mięśniowego
- Zbyt długie spędzanie czasu w pozycji siedzącej
- Niski poziom aktywności fizycznej lub jej całkowity brak
Objawy pleców wklęsłych – po czym rozpoznać hiperlordozę?
Nietrudno domyślić się, że flagowym symptomem wskazującym na obecność pleców wklęsłych jest zauważalnie pogłębiona lordoza odcinka lędźwiowego. Efektem tego zaburzenia jest nadmierne przodopochylenie miednicy, patologiczne wypięcie brzucha w przód (wcześniej wspomniany brzuch przodujący) oraz wyraźne uwypuklenie mięśni pośladkowych. Szczególnie ważnym objawem jest przodopochylenie – ograniczenie ruchomości odcinka lędźwiowego może powodować rozwój sztywności i dolegliwości bólowych w obrębie połączeń stawowych (tj. stawów biodrowych i krzyżowo-biodrowych). Skutkiem takich nieprawidłowości może być zaburzenie pracy narządów wewnętrznych w postaci upośledzonej perystaltyki jelit, niewłaściwego funkcjonowania pęcherza moczowego czy mniej lub bardziej uciążliwych problemów menstruacyjnych u kobiet.
Głównymi następstwami wady postawy o charakterze pleców wklęsłych są ograniczenia i zaburzenia prawidłowej funkcjonalności mięśni. Nadmiernemu osłabieniu i rozciągnięciu ulegają mięśnie brzucha, pośladków oraz tylna grupa mięśni uda czyli kulszowo-goleniowe. Inne mięśnie zostają przesadnie napięte i wyraźnie skrócone. Do nich zaliczamy czworoboczny lędźwi, lędźwiową część prostownika grzbietu, biodrowo-lędźwiowy oraz prosty uda. Warto też wspomnieć, że patologiczne zwiększenie lordozy powoduje pojawienie się dolegliwości bólowych w obrębie mięśni przykręgosłupowych odcinka lędźwiowego.
Czym są plecy okrągło-wklęsłe?
Niektórzy pacjenci borykają się z występowaniem dwóch popularnych wad postawy płaszczyzny czołowej. Połączenie hiperkifozy piersiowej z hiperlordozą lędźwiową określa się mianem pleców okrągło-wklęsłych. Obecność tak dużej ilości nieprawidłowości w zakresie napięcia i funkcjonalności mięśni odcinków piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa skutkuje znacznym upośledzeniem w zakresie wykonywania czynności dnia codziennego – postępowanie korekcyjne w przypadku większej ilości wad postawy wymaga od fizjoterapeutów dużego zaangażowania oraz kompleksowego podejścia, co pozwoli na wielopoziomowe radzenie sobie z występującymi ograniczeniami.
Jak wygląda fizjoterapia i leczenie pleców wklęsłych?
Głównym sposobem walki z wadami postawy i ich niekorzystnymi następstwami jest szeroko rozumiana gimnastyka korekcyjna, którą realizuje się w ramach kompleksowego postępowania rehabilitacyjnego. Terapeuci mają za zadanie przywrócić pacjentowi prawidłowe warunki anatomiczno-funkcjonalne, co jest możliwe poprzez wzmacnianie osłabionych grup mięśniowych i pozbycie się przesadnego napięcia ze współtowarzyszącymi dolegliwościami bólowymi. Fizjoterapia powinna być również ukierunkowana na reedukację posturalną pacjenta, która polega na ponownym nauczeniu samokontroli utrzymania prawidłowej postawy ciała i samodzielnej korekcji występujących asymetrii bądź innych nieprawidłowości. Najlepszym sposobem jest do tego wykorzystanie lustra, które pozwoli na ocenę liniowości struktur i zachowania optymalnej wartości krzywizn.
Duże dolegliwości bólowe i przesadne napięcie mięśni może jednak wymagać dodatkowego wsparcia. Bolesne ograniczenia zakresu ruchu warto eliminować poprzez wprowadzenie zabiegów z zakresu fizykoterapii – w tym celu bardzo dobrze sprawdzi się leczenie w formie elektroterapii (np. prądami typu TENS), ciepłych okładów lub naświetlania. Wartościową formą uzupełnienia całej procedury rehabilitacyjnej będzie włączenie metody dynamicznego plastrowania (kinesiotapingu), co pozwoli na usprawnienie ruchomości stawowej i łatwiejsze wyrównanie zaburzonego tonusu mięśniowego.
Jeśli powyższy problem dotyczy także Ciebie, skontaktuj się z nami! Centrum rehabilitacji i terapii Open Medical tworzą wysoko wyspecjalizowani lekarze, którzy nie tylko posiadają ogromną wiedzę i lata doświadczenia, a także dbają o ciepłą atmosferę. Dołącz do grona zadowolonych pacjentów Open Medical i zacznij żyć pełnią życia!
