Choroba Osgooda-Schlattera - objawy i leczenie

Umów wizytę 12 342 81 80

Spis treści:


Choroba Osgooda-Schlattera – Jałowa martwica kości piszczelowej

By Open Medical,
4.4
(77)

Choroby narządu ruchu związane z ubytkami masy kostnej dość jednoznacznie kojarzą się z osteoporozą – problemem występującym przeważnie u osób starszych, który w dużej mierze może być spowodowany podeszłym wiekiem i wieloletnią eksploatacją kości. Zupełnie inaczej jest w przypadku jałowej martwicy kości, które może rozwijać się jednakowo u dzieci i dorosłych. Niniejszy tekst poświęcamy jednej z jej postaci – jest to choroba Osgooda-Schlattera, określana również jako jałowa martwica kości piszczelowej.

Na czym polega jałowa martwica kości? Mechanizm i geneza choroby Osgooda-Schlattera

Proces martwiczy kości polega na postępującym obumieraniu tkanki, który nie jest zależny od procesu starzenia się organizmu i związanych z nim zmian fizjologicznych (stopniowy spadek wytrzymałości kości). Określenie martwicy mianem „jałowej” dodatkowo podkreśla brak udziału chorobotwórczych drobnoustrojów (np. bakterii, wirusów czy organizmów pasożytniczych), które często mogą stanowić przyczynę stanów zapalnych oraz poważnych zakażeń układu kostnego. Obumierająca tkanka kostna z czasem ulega całkowitemu zniszczeniu, organizm wchłania ją i w jej miejsce produkuje nową w celu wypełnienia powstających ubytków. Niestety, wytworzona tkanka kostna jest o wiele słabsza i gorszej jakości od dotychczasowej, co determinuje znacznie mniejszą wytrzymałość na deformacje i obciążenia ze strony narządu ruchu. Rozwijająca się jałowa martwica kości z czasem powoduje duże ubytki w strukturze kości, zwiększając ryzyko na trwałe i poważne kontuzje o charakterze złamań czy zmiażdżeń.

Problem jałowej martwicy kości dotyczy jednakowo dzieci i dorosłych. W przypadku młodszej grupy pacjentów procesy martwicze zwykle wiążą się z okresem dojrzewania i występującego gwałtownego wzrostu. Układ kostny może wówczas nie otrzymać wystarczającej ilości składników odżywczych, które pozwolą zaopatrzyć rozwijające się kości. To z kolei prowadzi do problemu z niedokrwieniem tkankowym i pojawieniem się zmian o charakterze martwiczym. W innych przypadkach jałowa martwica kości może być następstwem nieprawidłowego i nieskutecznego leczenia dysplazji stawu biodrowego. Wówczas zmiany martwicze mogą objąć kości piszczelową i udową, prowadząc do zubożenia masy kostnej prawie całej kończyny dolnej. Choroba najczęściej występuje u chłopców między 10, a 15 rokiem życia. Zwykle powiązana jest z dużym stopniem aktywności fizycznej oraz regularnymi treningami (przeważnie biegania i piłki nożnej).
Nieco inaczej jest w przypadku osób dorosłych. W ich sytuacji przyczyny są bardziej zróżnicowane, a sam proces martwiczy przejawia wtórny charakter. Obecność jałowej martwicy kości u dorosłych można powiązać z przebytym już urazem (np. złamania z przemieszczeniem), systematycznie powtarzającymi się mikrourazami (np. w trakcie przygotowań do zawodów sportowych), leczenia niektórymi środkami farmakologicznymi (np. glikokortykosteroidami), nadużywaniem alkoholu i papierosów czy nieprawidłowym funkcjonowaniem gospodarki tłuszczowej i zaburzonym poziomem cholesterolu.

Proces jałowej martwicy kostnej może obejmować całą kończynę dolną lub konkretne kości. W zależności od lokalizacji problemu wyróżniamy:

  • Guz piętowy
  • Głowa II kości śródstopia
  • Głowa kości udowej – choroba Perthesa
  • Guzowatość kości piszczelowejchoroba Osgooda-Schlattera

Choroba Osgooda-Schlattera

Obecny proces martwiczy wywołuje wyraźny wzrost ocieplenia oraz pojawienie się obrzęku w obrębie guzowatości kości piszczelowej. Pacjent zaczyna odczuwać wyraźnie dolegliwości bólowe, które ulegają nasileniu w trakcie ucisku struktury. Ból stawu kolanowego jest odnotowywany zwłaszcza w trakcie chodu, przemieszczania się po schodach i podczas dłuższego lub krótszego biegania. Okolica kolan odznacza się sporą tkliwością. Chory boryka się z problemem wzmożonego napięcia mięśniowego, zwłaszcza w obrębie mięśnia czworogłowego uda. Przebieg choroby Osgooda-Schlattera jest długi i może trwać nawet kilka lat. Warto jednak zaznaczyć, że w tym czasie okresy zaostrzenia objawów są rzadkie. W większości przypadków jałowa martwica kości piszczelowej ma łagodny przebieg i daje dobre rokowania dla procesu leczenia.

Jałowa martwica kości piszczelowej – leczenie i rehabilitacja

Punktem wyjścia jest oczywiście prawidłowo postawione rozpoznanie. Diagnoza o obecności zmian martwiczych może być postawiona na podstawie badania palpacyjnego obszaru kości piszczelowej. Należy jednak pamiętać, że technika obrazowa pozwoli na dokładniejsze ukazanie struktur kostnych. Wykonanie zdjęcia RTG umożliwi potwierdzenie zaniku beleczkowatej struktury kości (czyli martwicę tkanek), a w bardziej zaawansowanych stadiach choroby zwapnienia kostne.

Leczenie operacyjne jałowej martwicy kości jest prawdziwą ostatecznością. Interwencja chirurgiczna dla choroby Osgooda-Schlattera jest ukierunkowana na odtworzenie lub nadanie zupełnie od nowa prawidłowego kształtu połączenia stawowego, a także przyśpieszenie reakcji jego przebudowy. Rokowania choroby są jednak w większości przypadków pozytywne, dlatego decyzja o operacji jest zwykle podyktowana ciężkim stanem chorego lub wykryciem problemu w bardzo zaawansowanym stadium rozwoju.

Terapia osób, u których została zdiagnozowana jałowa martwica kości piszczelowej polega na oszczędzaniu chorej kończyny dolnej. Rehabilitacja jest więc ukierunkowana na naukę bezpiecznego obciążania kończyny, ćwiczeń w odciążeniu, a także przygotowanie indywidualnego zestawu aktywności wspomagających pracę mięśni w ograniczonych warunkach. Terapeuci mogą wspomagać gimnastykę ruchową oraz techniki manualne poprzez wykorzystanie terapeutycznych właściwości zimna (np. w formie okładów), które pozwolą złagodzić uporczywe dolegliwości bólowe. Jak już wcześniej zostało wspomniane, proces rehabilitacji jałowej martwicy kości piszczelowej zwykle trwa około kilku miesięcy.

Jeśli powyższy problem dotyczy także Ciebie, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 12 342 81 80 bądź wyślij e-maila na adres info@openmedical.pl. Centrum rehabilitacji i terapii Open Medical tworzą wysoko wyspecjalizowani lekarze, którzy nie tylko posiadają ogromną wiedzę i lata doświadczenia, a także dbają o ciepłą atmosferę. Dołącz do grona zadowolonych pacjentów Open Medical i zacznij żyć pełnią życia!

Jak oceniasz ten artykuł?

Kliknij gwiazdkę, aby dodać ocenę!

Średnia ocena 4.4 / 5. Liczba głosów: 77

Brak głosów do tej pory! Bądź pierwszym, który oceni ten artykuł.

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Śledź nas w mediach społecznościowych!