Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – przyczyny, objawy i leczenie
Choroby autoimmunologiczne nie bez powodu są traktowane jako niezwykle niebezpieczne schorzenia. Wyzwolenie destrukcyjnego wpływu układu odpornościowego na własny organizm może być przyczyną trwałego i poważnego inwalidztwa, które na dobre może wykluczyć aktywny tryb życia. Jedną z takich chorób jest reumatoidalne zapalenie stawów (RZS).
Reumatoidalne zapalenie stawów – Przyczyny RZS
Nietrudno domyślić się, że problem reumatoidalnego zapalenia stawów jest przypadłością dotykającą elementy narządu ruchu. Występujący stan zapalny rozwija się bez konkretnego podłoża i dokładnie określonej przyczyny, co stanowi zarazem jedno z głównych wyzwań podczas planowania leczenia RZS. Brak znajomości konkretnego mechanizmu powstawania zmian o charakterze zapalnym sprawia, że specjaliści skupiają się na poprawie komfortu codziennego życia pacjenta oraz starają się zminimalizować stopień nasilenia istniejących objawów.
Lekarze dopatrują się wielu czynników ryzyka, które mogą być potencjalnymi przyczynami rozwoju reumatoidalnych stanów zapalnych w stawach. Do najczęściej wymienianych i zarazem najchętniej wspominanych przyczyn reumatoidalnego zapalenia stawów zalicza się:
- obciążenia i uwarunkowania genetyczne – występowanie RZS w rodzinie zwiększa ryzyko zachorowania nawet do 5 razy!
- zjawisko autoagresji immunologicznej – organizm niewłaściwie postrzega własne struktury tkankowe i traktuje je jako „wrogi” materiał, co powoduje przeprowadzenie odpowiedzi ze strony
- systemu odpornościowego i ich stopniowe niszczenie;
- płeć żeńska – statystycznie kobiety chorują do 3 razy częściej niż mężczyźni;
- palenie papierosów – nagromadzone związki smoliste i substancje karcinogenne zwiększają szansę na pojawienie się reumatoidalnego stanu zapalnego;
- długotrwały i nadmierny stres – część specjalistów doszukuje się powiązań pomiędzy pojawieniem się RZS a intensywnymi przeżyciami lub stresującymi wydarzeniami;
Jakie są objawy RZS?
Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba, która poprzez działanie nieznanego czynnika skutkuje rozwojem zmian o charakterze zapalnym w obrębie błon maziowych wyścielających wnętrze torebki stawowej. Aktywny proces zapalny powoduje stopniowy rozrost błony, która z biegiem czasu zaczyna niszczyć sąsiadujące struktury np. kości, chrząstki, ścięgna czy więzadła. Łatwo przewidzieć, że utrzymujące się zmiany doprowadzą do silnych dolegliwości bólowych oraz obrzęków w obrębie połączeń stawowych. To natomiast skutkuje postępującą utratą możliwości ruchowych i nieodwracalną destrukcją niektórych elementów stawu (zazwyczaj chrząstek), co w konsekwencji powoduje zmiany zwyrodnieniowe.
Choroba w większości przypadków pojawia się po obu stronach ciała i atakuje te same miejsca. RZS w pierwszej kolejności zajmuje niewielkie połączenia stawowe w obrębie rąk i stóp, a postępujący charakter schorzenia z biegiem czasu zaczyna obejmować całe kończyny (tzw. wędrujący charakter choroby). Do głównych objawów RZS w obrębie stawów zaliczamy:
- odczuwalny ból i silne poczucie sztywności,
- mniej lub bardziej widoczne obrzęki stawowe,
- duży poziom tkliwości stawu na działanie sił ucisku,
- wyraźne ograniczenie pełnego zakresu ruchomości,
- widoczne guzki reumatoidalne w obrębie kończyn górnych,
- wizualne i strukturalne deformacje oraz zniekształcenia stawów.
Zaawansowane stadium reumatoidalnego zapalenia stawów może przebiegać w asyście szeregu niekorzystnych powikłań – począwszy od zmian miażdżycowych i niewydolności serca, przez problemy z dusznością i zwiększoną tendencją do rozwoju chorób płuc, a skończywszy na przyśpieszeniu zmian osteoporotycznych czy obecności problemów neurologicznych jak np. zespół kanału nadgarstka.
Czy fizjoterapia odgrywa istotną rolę w leczeniu RZS?
Rehabilitacja ruchowa okazuje się jednym z fundamentalnych elementów niefarmakologicznej terapii RZS. Właściwie dostosowana aktywność fizyczna i prawidłowo rozplanowane ćwiczenia pozwalają przeciwdziałać występującym objawom oraz zapewnić choremu pomoc w utrzymaniu optymalnego poziomu funkcjonalności. Zadaniem fizjoterapeuty będzie przygotowanie planu z ćwiczeniami, które pozwolą odzyskać utracony zakres ruchomości stawowej, poprawią ogólny stan wydolności pacjenta i umożliwią mu pozbycie się występującego poczucia sztywności. Niezwykle istotną kwestią jest dopasowanie poziomu trudności ćwiczeń do aktualnej kondycji chorego, aby zaproponowane aktywności pozwoliły mu czerpać maksimum korzyści.
Aktywność fizyczna powinna być uzupełniona leczeniem fizykalnym, które ma na celu neutralizowanie dużego poziomu bólu i zmniejszenie występującego stanu zapalnego. Co więcej, fizykoterapia wykazuje niezwykle korzystne właściwości w rozluźnieniu nadmiernie napiętych struktur mięśniowych. Dlatego osoby cierpiące z powodu RZS mogą wykorzystać terapeutyczne właściwości ultradźwięków, niskiej temperatury (krioterapia), masażu oraz wody i peloidów (balneoterapia). Zastosowanie zaopatrzenia ortopedycznego jest uwarunkowane aktualnym stanem pacjenta, który może wymagać dodatkowej pomocy w poradzeniu sobie z własnymi ograniczeniami i niesprawnością. Wkładki ortopedyczne do butów i ortezy bardzo dobrze sprawdzą się w celu odciążenia stawów oraz zapewnienia połączeniom stawowym prawidłowego ułożenia.
Jeśli powyższy problem dotyczy także Ciebie, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 12 342 81 80 bądź wyślij e-maila na adres info@openmedical.pl. Centrum rehabilitacji i terapii Open Medical tworzą wysoko wyspecjalizowani lekarze, którzy nie tylko posiadają ogromną wiedzę i lata doświadczenia, a także dbają o ciepłą atmosferę. Dołącz do grona zadowolonych pacjentów Open Medical i zacznij żyć pełnią życia!
