Czy bolesne miesiączki to rzeczywiście tylko moja uroda?
Czy zdarzyło Ci się usłyszeć od kogoś „taka Twoja uroda”, „urodzisz dzieci to wszystko się unormuje” lub „przecież to normalne, że trochę boli”, podczas gdy zmagasz się z potwornym bólem, który uniemożliwia wykonanie jakiejkolwiek czynności? Już na samym początku chcemy zaznaczyć – bolesne miesiączki to nie „Twoja uroda” tylko stan wymagający odpowiedniej terapii i leczenia. Przyjmuje się, że nawet 50% kobiet (głównie w wieku do 25 roku życia) w okresie rozrodczym doświadcza pierwotnego bolesnego miesiączkowania. Przypuszcza się jednak, że jest to wartość mocno niedoszacowana, ponieważ znaczna część pacjentek nie zgłasza swojego problemu, ze względu na silne przekonanie, że po prostu tak już jest i nic się z tym nie da zrobić. Bolesne miesiączkowanie jest opisywane jako zaburzenie menstruacji związane z bólem towarzyszącym silnym skurczom macicy podczas okresu. Często wiąże się z rezygnacją z wykonywania codziennych obowiązków i realizacji planów. Ta jedna z najczęstszych przyczyn dolegliwości bólowych w obrębie miednicy wielokrotnie powoduje absencję w szkole i pracy, co znacznie wpływa na jakość życia. Naszym zdaniem bolesne miesiączki stanowią ogromny problem osobisty i społeczny, natomiast posiadanie wiedzy na ich temat jest fundamentem radzenia sobie z nimi. Z tego powodu chcemy dzisiaj dokładnie rozwinąć ten temat i przedstawić Ci, Drogi Czytelniku, możliwości proponowane przez świat medycyny, które skutecznie mogą przyczynić się do zmniejszenia bólu.
CZY OKRES POWINIEN BOLEĆ?
Mamy nadzieję, że po lekturze dzisiejszego artykułu, nie będziesz się już zastanawiać czy okres powinien boleć? Na to pytanie jest jasna, konkretna odpowiedź – nie. Oczywiście naturalnym jest, że podczas miesiączki wyczuwa się skurcze w podbrzuszu. Jednak sytuacja, w której są one tak bolesne, że jesteś zmuszona faszerować się dużą ilością leków przeciwbólowych wskazuje na dysfunkcję, którą należy się zająć.
Eksperci w tej dziedzinie wyróżniają dwa rodzaje omawianego zaburzenia. Pierwszy to pierwotne bolesne miesiączkowanie, czyli ból, który pojawia się mimo braku innych patologii w obrębie miednicy oraz nieprawidłowości w cyklu owulacyjnym. Wtórne bolesne miesiączkowanie jest natomiast konsekwencją zmian chorobowych i patologicznych, takich jak endometrioza, mięśniaki macicy, polipy endometrium, wady rozwojowe, guzy, zmiany położenia narządu rodnego, nadmierna kurczliwość macicy, nieprawidłowe złuszczanie się błony śluzowej macicy, stany zapalne narządów miednicy mniejszej, blizny lub zrosty tkanek po zabiegach chirurgicznych oraz czynniki psychiczne. Ze względu na to, że dosyć często przyczyną bolesnych miesiączek jest endometrioza to musimy wtrącić kilka ważnych zdań na jej temat. Definiujemy ją jako patologiczna obecność tkanki endometrium, czyli błony śluzowej macicy poza tym narządem. Jej ogniska znajdywane są w jamie otrzewnej, jajnikach, narządach jamy brzusznej, pęcherzu moczowym, a nawet w bliznach. Ze względu na to, że jest to tkanka pochodząca z macicy, to także ulega ona cyklom menstruacyjnym. Brak możliwości usunięcia złuszczonych komórek prowadzi do wytworzenia bolesnego stanu zapalnego, a w konsekwencji zrostów, zaburzających prawidłową pracę narządów miednicy mniejszej. Objawy endometriozy są na tyle niespecyficzne, że postawienie trafnej diagnozy wymaga dużej wiedzy i doświadczenia. Stąd wiele pacjentek, wciąż nie wie, skąd biorą się ich bolesne dolegliwości.
Na podstawie wieloletnich obserwacji, specjaliści zdefiniowali czynniki ryzyka sprzyjające pojawianiu się bólu podczas okresu. Należą do nich między innymi: wiek poniżej 30 lat, niski BMI, palenie tytoniu, długie cykle miesiączkowe oraz obfite krwawienia w czasie okresu. W przypadku, gdy spełnione są powyższe warunki, to czy okres powinien boleć? Odpowiedź pozostaje wciąż taka sama – nie. Nawet jeżeli te czynniki ryzyka dotyczą Ciebie, to w żaden sposób ich występowanie nie usprawiedliwia regularnego pojawiania się bolesnych miesiączek.
CZEMU OKRES BOLI?
Na temat tego, czemu okres boli, istnieje wiele teorii. Jedna z nich – tzw. teoria prostaglandynowa” zakłada, że przy pierwotnym bolesnym miesiączkowaniu, poziom związków takich jak prostaglandyny i leukotrieny jest za wysoki. Wywołany przez nie stan zapalny powoduje silne skurcze macicy podczas okresu oraz ból o charakterze kurczowym. Prostaglandyny zwężają naczynia krwionośne, co skutkuje niedokrwieniem i niedotlenieniem tkanek macicy, a tym samym nadwrażliwością zakończeń nerwowych, przewodzących informacje o bólu.
Przyjmuje się także inną hipotezę, mówiącą o tym, że problemem bolesnych miesiączek mogą być nadmiernie napięte tkanki krocza lub nieprawidłowa postawa ciała, a także brak prawidłowej aktywizacji i synchronizacji mięśni brzucha i dna miednicy,
Biorąc powyższe pod uwagę, rozważmy co boli podczas okresu. Najbardziej charakterystyczne są dolegliwości o charakterze kolkowym w obrębie podbrzusza i okolicznych tkanek. Wiele pacjentek zgłasza silne bóle odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa oraz sąsiednich stawów. Objawom tym dosyć często towarzyszą nudności, wymioty, biegunka, bóle głowy i przewlekłe zmęczenie.
SPOSOBY RADZENIA SOBIE Z BOLESNYMI MIESIĄCZKAMI
Wiedząc już, czemu okres boli, zobaczmy co można na to poradzić. Najważniejszym jest, aby usunąć przyczynę bolesnego miesiączkowania. Ma to szczególne znaczenie w przypadku wtórnych dysfunkcji – należy wtedy wprowadzić konkretne leczenie ukierunkowane na zdiagnozowane przez lekarza stany patologiczne w organizmie.
Najczęściej wybieranym sposobem na złagodzenie bólu jest stosowanie środków farmaceutycznych. Wydaje się, że jest to rozwiązanie najłatwiejsze i najszybsze – niestety obarczone dużą ilością skutków ubocznych.
Zwróćmy uwagę na to, że fizjoterapia oferuje wiele skutecznych narzędzi w walce z bólem menstruacyjnym. Tak jak zaznaczyliśmy powyżej, w tym przypadku także kluczem do sukcesu jest znajomość przyczyny i jej usunięcie. W tym celu fizjoterapeuci wykorzystują różne techniki manualne, terapię z użyciem biofeedback, zabiegi fizykoterapeutyczne (np. TENS) lub aplikacje kinesiotapingu. Zachęcają pacjentki także do regularnej aktywności fizycznej oraz praktykowania technik rozluźniających między okresami. Niektórzy sugerują wspomaganie się ziołolecznictwem i odpowiednią suplementacją diety. Brak jest jednak badań, które jasno potwierdziłyby ich skuteczność i bezpieczeństwo.
Bolesne miesiączki są znacznym obciążeniem dla wielu kobiet, ale szukając pomocy i wsparcia, można zlikwidować ten problem. Dzięki odpowiedniemu leczeniu i terapii oraz własnej determinacji możliwe jest znalezienie sposobu na złagodzenie dolegliwości i poprawę jakości życia podczas menstruacji. Nie pozwól, aby Twoimi planami rządził ból i okres.
Źródła:
- López-Liria R., Torres-Álamo L., Vega-Ramírez F.A., García-Luengo A.V., Aguilar-Parra J.M., Trigueros-Ramos R., et al..: Efficacy of Physiotherapy Treatment in Primary Dysmenorrhea: A Systematic Review and Meta-Analysis. Int J Environ Res Public Health. 2021 Jul 23;18(15):7832.
- McKenna K.A., Fogleman C.D.: Dysmenorrhea. Am Fam Physician. 2021 Aug 1;104(2):164-170.
- Pattanittum P., Kunyanone N., Brown J., Sangkomkamhang U.S., Barnes J., Seyfoddin V., et al.: Dietary supplements for dysmenorrhoea. Cochrane Database Syst Rev. 2016 Mar 22;3(3):CD002124.
- Wójcik M., Szczepaniak R., Placek K.: Physiotherapy Management in Endometriosis. Int J Environ Res Public Health. 2022 Dec 2;19(23):16148.
