Rwa kulszowa – Przyczyny, objawy, leczenie i rehabilitacja
Uczucie przeraźliwego, czasami wręcz usztywniającego i promieniującego bólu wzdłuż nogi, to znak, aby zadbać o swój kręgosłup. Rwa kulszowa nie jest już problemem osób pracujących fizycznie, to coraz częstsza przypadłość osób nadmiernie ćwiczących lub niezwracających uwagi na prawidłową ergonomię pracy przy biurku. Problem patologicznego ucisku nerwu kulszowego może dotknąć każdego z nas, warto więc lepiej poznać mechanizm tego zagrożenia oraz sposoby na radzenie sobie z nim.
Jakie są przyczyny rwy kulszowej?
Pod pojęciem rwy kulszowej, która często jest nazywana atakiem korzonków lub postrzałem, kryje się problem spowodowany uciskiem wychodzących z rdzenia kręgowego korzeni nerwu kulszowego. Zmiany o charakterze rwy mogą rozwijać się w każdym wieku, a także bez względu na stopień aktywności fizycznej pacjenta. Nie ma też jednego, konkretnego modelu powstawania wspomnianego ucisku. Istnieje wiele mechanizmów, które mogą doprowadzić chorego to intensywnego rozwoju specyficznej grupy objawów oraz zaburzenia jego codziennego funkcjonowania.
Do częstych przyczyn rwy kulszowej należy zaliczyć:
- Patologie w rejonie dysków międzykręgowych (np. wypuklina)
- Zwężenie światła kanału kręgowego (tzw. stenoza kanału kręgowego)
- Zmiany zwyrodnieniowe prowadzące do powstawania osteofitów uciskających nerw
- Nagłe urazy lub nadmierną aktywność fizyczna
- Syndrom mięśnia gruszkowatego
Rwa kulszowa – objawy
Dominującym objawem rwy kulszowej są silne dolegliwości bólowe. Efekt pośredniego lub bezpośredniego ucisku na korzenie nerwu kulszowego powoduje długotrwałe utrzymywanie się bólu. Impuls zwykle promieniuje, najczęściej wzdłuż tylnej powierzchni kończyny dolnej – począwszy od górnej części pośladka do czubka palucha. Ucisk korzenia prowadzi też do osłabienia siły mięśniowej oraz zaburzeń czucia. Pacjenci często odczuwają we wspomnianych okolicach mrowienie bądź drętwienie, zwłaszcza w godzinach porannych.
Sylwetka chorego również informuje o ucisku nerwu kulszowego. Nadmierne napięcie mięśni przykręgosłupowych przy dużych dolegliwościach bólowych, z czasem powodują ograniczenie zakresu ruchu. Pacjent stara się poprzez niewłaściwą, kompensacyjną pozycję ciała, uniknąć bólu i zarazem normalnie funkcjonować. Dodatkowe objawy u ofiar rwy kulszowej są związane z lokalizacją ucisku np. osoby z uciskiem na wysokości L5 mogą borykać się z niedowładem prostownika stóp i palucha.
Jak wygląda diagnoza i terapia rwy kulszowej?
Postawienie diagnozy o obecności rwy jest uzależnione od wielu czynników. Stopień nasilenia objawów i obraz kliniczny pacjenta, a także dokładnie przeprowadzony wywiad, stanowią punkt wyjścia do dalszej oceny chorego. Fizjoterapeuci i niektórzy lekarze wykorzystują podczas wizyt testy funkcjonalne, mogące prowokować objawy wskazujące na obecność ucisku nerwu kulszowego. Innym sposobem jest badanie odruchów nerwowych, które wywoływane są poprzez drażnienie struktur układu nerwowego. Należy jednak pamiętać, że taka ocena nigdy nie daje całkowitej pewności. Dlatego zawsze warto wykonać dodatkowe badania obrazowe w formie RTG czy MRI.
Proces leczenia rwy kulszowej zwykle rozpoczyna się od farmakoterapii. Na własną rękę pacjenci starają się złagodzić objawy poprzez leki przeciwbólowe, a koniec końców dostają serie zastrzyków z kortykosteroidami. Środki te jednak nie pozwalają na trwałe wyeliminowanie przyczyny problemu, a krótkotrwałą poprawę stanu. Osoby, które nie decydują się na rehabilitację bądź mają wyjątkowo ciężką postać rwy, muszą zdecydować się na interwencję chirurgiczną. Operacja polega na odbarczaniu uciśniętego korzenia nerwowego, często może jednak skończyć się usztywnieniem pacjenta lub ograniczeniami ruchowymi.
Rwa kulszowa – Rehabilitacja
Fizjoterapia jest podstawą leczenia rwy kulszowej. Proces rehabilitacji jest wielokierunkowy i powinien obejmować różne techniki usprawniania pacjenta. Największą rolę odgrywa ruch, który pozwala na przywrócenie prawidłowej siły mięśniowej oraz ograniczonego zakresu. Ćwiczenia z zakresu kinezyterapii oraz niektóre metody terapeutyczne (np. neuromobilizacje, McKenzie), pozwolą na wyrównanie zaburzonego napięcia mięśni oraz zniesienie patologicznych wzorców ruchowych. Duże znaczenie ma również fizykoterapia. W trakcie rehabilitacji rwy kulszowej można wykorzystać przeciwbólowe działanie prądów TENS, zastosować okłady borowinowe, czy uzupełnić właściwą fizjoterapię poprzez zabieg jonoforezy (równoczesne działanie prądu stałego i leku).
Duże znaczenie w powrocie do zdrowia ma samodzielna praca pacjenta. Fizjoterapeuta z pewnością poinstruuje chorego o wykonywaniu w domu ćwiczeń, które nie tylko utrwalą, ale i pogłębią efekty uzyskane podczas sesji rehabilitacyjnych. Zmiana dotychczasowego trybu życia, zwiększona uwaga o zdrowie własnych placów, a także nauka ergonomicznego wykonywania czynności dnia – to właśnie w nich tkwi sekret do przeciwdziałania nawrotom rwy kulszowej.
Jeśli powyższy problem dotyczy także Ciebie, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 12 342 81 80 bądź wyślij e-maila na adres info@openmedical.pl. Centrum rehabilitacji i terapii Open Medical tworzą wysoko wyspecjalizowani lekarze, którzy nie tylko posiadają ogromną wiedzę i lata doświadczenia, a także dbają o ciepłą atmosferę. Dołącz do grona zadowolonych pacjentów Open Medical i zacznij żyć pełnią życia!
